اصول و فنون گل‌آرایی گیاهان زینتی (گوشتخوار، هوازی، آبزی): بونسای و تراریوم

گل آرایی هنر سازمان دادن به عناصر تزئینی موجود در ذات گل و گیاه به همراه متعلقات آن است؛ به زبان ساده تر تزئین گل ها، کنار هم دیگر را گل آرایی می گویند.

به شرط آنکه گل ها، برگ ها، شاخه ها و دریگر عناصر تزئینی را طوری در کنار هم قرار دهیم که نمای زیبا و جذابی برای بیننده ایجاد کند و تناسب بین گل ها و برگ ها حفظ شود. در این مقاله از وبلاگ علی ولی، تصمیم داریم علاوه بر شناخت اصول مهم گل آرایی، به شناخت قوانین، جوانب، ابزار و انواع گل برای گل آرایی می پردازیم.

اصول کلی گل آرایی
گل آرایی چهار اصل کلی دارد که اگر قصد دارید در این حوزه به فعالیت بپردازید یا آن را آموزش دهید حتما باید این اصول را بدانید و از آن آگاه باشید تا در مسیر توسعه کارتان به مسئله و مشکل نخورید.

تناسب
تناسب ارتباطی است چشم نواز میان شکل، اندازه و رنگ گل ها، شاخه ها، برگ ها، ظرف و لوازم جانبی در یک طرح. اندازه و مقادیر عناصر با یکدیگر هم باید متناسب باشد. یعنی اگر در یک طرح یک عنصر بزرگ باشد باید با یک مورد به همان اندازه بزرگ یا گروهی از عناصر کوچک برابر با بزرگ تعادل داشته باشد.

توازن
بهتر است به جای “توازن” بگوییم “توازن بصری” اگر باکس گلی می زنید، سعی کنید توازن همه ی اطراف آن را از جهت گل داشتن و نداشتن حفظ کنید. توازن به معنای تقارن در گل آرایی دسته گل نیست بلکه به معنی آن است که چیدمان نهایی را از زوایای مختلف (جلو، عقب و بالای دسته گل) بررسی کنیدو با افزودن یا برداشتن گل وبرگ به آن توازن ببخشیم.

ریتم
ریتم همان سامان دادن عناصر تزئینی برای خلق یک جریان بصری است. این جریان دیداری حرکتی درون چیدمان به شما اجازه می دهد تا چیدمان کلی را از نقطه ی کانونی به لبه های اطراف طرح بازکنید و باز به عقب برگردید به بیانی دیگر، ریتم به طرح امکان می دهد تا توجه بینندگان را به خود جلب کند. رنگ، ماده، فرم، خط، بافت و فضا کمک می کنند تا ریتم در داخل چیدمان قرار گیرد.

تسلط
باید روی کارتان مسلط باشید. این جمله می تواند مصادیق زیادی در گل آرایی داشته باشد ولی مصداق آن این است که مثلا ارتفاع کار از شما بلندتر نباشد و تمرکز چشمی و جسمی کامل به آن داشته باشید. همچنین تسلط می تواند گل غالب یا عنصر طراحی ایی باشد که برای شما مهم است و بر روی طرح غلبه دارد.

پنج قانون اساسی در گل آرایی
قوانین دیگری هم داریم که در چیدمان گل ها نقش مهمی دارند. رعایت این قوانین باعث افزایش زیبایی نتیجه کار ما میشود که میتوانید تاثیر مستقیم در افزایش درآمد گل آرایی برای ما شود.

تابش
منظور ساقه ی بیرون از کار است که جهت و شکل دسته گل را مشخص می کند. نحوه ی تابش ساقه ها باید طبیعی باشد پس نیازی نیست بین هر ساقه فاصله ی کاملی داشته باشید. برای ساقه هایی که خیلی کوتاه هستند می توان از تکه های گل چوبی استفاده کرد تا بلند به نظر برسند ودر تابش خوشایند باشند.

تکرار
استفاده بیش از حد از گل ها و رنگ هایی که ریتم خاصی داشته باشند. تکرار می تواند چشم های شما را در سراسر طرح راهنمایی کند.

تضاد
یعنی رنگ بندی گل ها کنار هم، مثل تضاد رنگ سفید و قرمز، ترکیب گل های روشن و تیره یک روش معمول در جذابیت یک گل آرایی است و در مقابل گل های سبز می توانند نقش مهمی داشته باشند چون در برابر هر دو رنگ گرم و سرد ظاهر می شوند.

تنوع
یکی از ویژگی هایی که زیبایی گل آرایی را دو چندان می کند، تنوع در استفاده از گل ها و برگ هاست. مانند سبک های بهاری و فرمالیته که خاص بودنشان را از تنوع شان دارند، البته که طرفداران زیادی هم دارد.

نقطه ی کانونی
یکی از اساسی ترین قوانین گل آرایی همین مرکز توجه دید شماست یا همان نقطه ی کانونی، تفاوتی میان گل و برگ ندارد، هم فضای گل ها و هم برگ ها می توانند باعث ایجاد نقطه ی کانونی شوند. اینکه چقدر در کارتان نقطه ی کانونی بیشتری ایجاد کنید باعث تمایز و زیباتر شدن کارتان می شود.

گل آرایی سه جنبه‌ی مهم دارد
مکان چیدمان
اولین شرط دیزاین و چیدمان گل، دیدن مکان گل آرایی است. چون دقیقا باید بدانید چه ظاهری در سالن خود می خواهیدو هارمونی رنگ گل ها با تم سالن (تولد یا عروسی یا رنگ سازمانی سالن همایش) و سایر المان های موجود در سالن به چه صورت خواهد بود.

مواد مصرفی
معادل کلمه “زیبایی” در گل آرایی، “انتخاب گل” مناسب است. این یعنی شما باید بدانید که مثلا برای قسمت جلوی سن تالارها یا میزها، باید از میزهای مینیاتوری و ریز تری استفاده کرد و در مقابل برای جایگاه ها و پایه های بلند، گل های درشت مثل آنتوریوم، استرلیتزیا یا پرنده بهشتی، گل اورینتال و… بیشتر به کار می آیند چون جلوه ی بیشتری دارند.

نکته: توجه داشته باشید که گل آرایی هیچ حد و مرزی ندارد، فقط کافیست اصول و قوائد کلیدی را رعایت کنید، در نهایت همه چیز به سلیقه خودتان در انتخاب گل ها بستگی دارد.

ارتفاع چیدمان
روی محلی که گل آرایی می کنید تسلط داشته باشید. روال این است که برای گل های کوچک و سبدهای گل با ارتفاع کم، ارتفاعی به اندازه ی یک و نیم برابر پایه ی کار در نظر می گیرند. اما برای پایه گل های بزرگ، مثل گل ترحیم یا عروسی ارتفاع گل آرایی، هم سطح و اندازه ی ارتفاع پایه است. برای گل آرایی میز شام و میزهای تالار باید از گل های ریز و کوچک استفاده کرد و ارتفاع کار بین 20 تا نهایتا 35 سانتی متر باشد. تا ارتفاع زیاد گل ها روی میز مانع دید افراد نشود.

نکته: اگر پایه ی میز شما خیلی بلند است برای تسلط بیشتر می توان آن را روی زمین خواباند و بعد گل آرایی کرد.

ابزار اصلی گل آرایی
ابزارهای گل آرایی بسته به نوع کاری که انجام می دهیم متفاوت است، ما اینجا سه ابزار اصلی و کاربردی که بیشترین استفاده در گل آرایی را دارند را به طور مختصر توضیح می دهیم.

اسفنج
در کل دنیا سه نوع قالب اسفنج داریم که بهترین نوع آن اسفنج آبکش است و در چیدمان گل های طبیعی بهترین بهره وری را دارد. چون هم آب را جذب می کند، در خود نگه می دارد و باعث طول عمر گل می شود و همین که بافتش به نوعی است که گل راحت در آن فرو می رود. همچنین میتوانید در مقاله نکاتی راجع به گل آرایی روی اسنفج اطلاعات بیشتری راجع به اسفنج دریافت کنید.

قیچی
قیچی یکی از مهم ترین ابزارهای گل آرایی است که باید لبه های تیز و دسته های بزرگ داشته باشد. از قیچی ساده برای بریدن کاغذهای تزئینی و برگ ها و ساقه ها و… استفاده می کنیم و از قیچی باغبانی برای بریدن شاخه های ضخیم چوبی (گل آفتابگردان و لیلیوم) و تمییز کردن شاخه از برگ.

چسب محکم
از دیگر ابزار مهم گل ارایی چسب های محکم و مقاوم است. نوار ضد آب شفاف برای اطمینان از پایه ی ساقه های روی گل های خاص لازم است تا از پاشیده شدن آن در زیر آب جلوگیری شود. به جز چسب نواری، چسب حرارتی و چسب مایع هم برای پیش برد کار گل آراها ضروری است.

در هنر گل آرایی 3 نوع گل داریم
گل های اصلی
مانند لیلیوم، اوریتال، گلایل، گل رز، آنتوریوم و غیره

گل های حجم دهنده
مانند لیسیانتوس، گل میخک مینیاتوری، داوودی خوشه ایی و آلسترومریا، (از این گل ها برای حجیم کردن و ابهت دادن به کار استفاده می کنند).

گل های پرکننده
نمونه اش گل عروس های رنگی ریز، انواع شکوفه های رنگی، زنبوری، گل پیازی هستند که با پر کردن فضای خالی در کار، زیبایی آن را دو چندان می کند.