آفات و بیماری‌های درختان میوه گرمسیری: موز، انبه، گواوا – آناناس – پاپایا

سیستان مهد میوه های گرمسیری
بدون شک ایران یکی از متنوع ترین کشورهای جهان است. سرزمینی اصیل با تاریخی بلندبالا که هر چهارگوشه آن اقلیمی متفاوت را به نمایش می‌گذارند.

سرزمین سیستان و بلوچستان محصولات کشاورزی منحصر به فردی همچون میوه های گرمسیری دارد.

در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻴﻮهﻫﺎی ﮔﺮﻣﺴﻴﺮی ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﺮان ﺷﺎﻣﻞ: ﻣﻮز، اﻧﺒﻪ، ﻛﻨﺎر، ﭼﻴﻜﻮ، ﺗﻤﺮﻫﻨﺪی، ﻧﺎرﮔﻴﻞ، ﮔﻮاوا، ﭘﺎﭘﺎﻳﺎ، ﻓﺎﻟﺴﺎ، ﺳﻴﺘﺎﭘﻞ و ﺑﻴﺪام در ﻓﻀﺎی ﺑﺎز و آﻧﺎﻧﺎس، آووﻛﺎدو، ﻓﻴﺴﺎﻟﻴﺲ و ﭘﺸﻦ ﻓﺮوت در ﺳﻄﺢ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻢ در ﻣﺤﻴﻂ ﻫﺎی ﻛﻨﺘﺮل ﺷﺪه می ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ در ﭼﻨﺪ ﺳﺎل اﺧﻴﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻄﺢ زﻳﺮﻛﺸﺖ اﻳﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻛﺸﻮر ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.

سیستان و بلوچستان به دلیل برخورداری از آب و هوایی مناسب به عنوان مهد میوه‌های گرمسیری کشور شناخته می‌شود.

میوه‌هایی که اغلب به قیمت گزاف از کشور‌های خارجی وارد می‌شوند و حالا این سیستان و بلوچستان است که به تنهایی می‌تواند نیاز داخلی به این میوه‌ها را برطرف کند .

موز ، انبه ،کنار، چیکو، تمرهندی، نارگیل ،گواوا، پاپایا، بیدام، فالسا، جم (جمبولان) ، سیتاپل و آناناس از جمله این میوه‌ها هستند

نزدیکی به دریای عمان و اقیانوس هند در کنار همجواری با کشورهای آسیایی سبب شده تا این منطقه مستعد ترین نقطه کشور در زمینه تولید انواع محصولات گرمسیری باشد.

ﻣﻴﻮهﻫﺎی ﮔﺮﻣﺴﻴﺮی اﻏﻠﺐ ﻣﻴﻮهﻫﺎی ﺑﺴﻴﺎر ﺷﻴﺮﻳﻦ، دلچسب، ﺑﺎزارﭘﺴﻨﺪ و ﺳﺮﺷﺎر از ﻣﻮاد ﻣﻐﺬی و ﻣﻌﺪنی ﻫﺴﺘﻨﺪ و در ﺑﺴﻴﺎری ﻣﻮارد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻴﻮه ﻫﺎی ﻟﻮﻛﺲ وارد ﺑﺎزارﻫﺎی ﺟﻬﺎنی می شوند.

ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ ﻛﺸﺖ ﺑﺮخی از اﻳﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت در اﺳﺘﺎن های ﺟﻨﻮبی ﺑﻪ ﺑﻴﺶ از ۳۰۰ ﺳﺎل ﻧﻴﺰ می رﺳﺪ.

پاپایا ( خربزه درختی )

پاپایا یا خربزه درختی مهم ترین گیاه تجاری و یکی از محصولات اصلی است که امروزه در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان کشت می شود

ازدیاد پاپایا به طور معمول با بذر صورت می پذیرد.

برای انتخاب بذر مورد نظر برای کاشت بایستی به شکل و طعم والد مادری که بذر از آن تهیه می شود توجه ویژه ای داشت، چرا که معمولا طعم میوه های حاصل از بذر کشت شده تا حد زیادی شبیه به والد مادری خواهد بود. برای داشتن نتاج یکنواخت و میوه های هم شکل باید توجه داشت که بذر مورد کشت از یک رقم پاپایا بدست آمده باشند.

با کنترل گرده افشانی می توان یک دستی محصول و کیفیت آن را بالا برد. گیاهان حاصل از کشت بذر ممکن است نر، ماده و یا دو جنسه باشند.

پاپایا معمولا درختی دوپایه است و گل های نر و ماده آن به طور جداگانه و روی پایه های متفاوت تشکیل می شوند، هر چند ارقام یک پایه ای از این گیاه نیز وجود دارند.

پاپایا دارای طعمی شیرین است و هسته های سیاه رنگ آن به راحتی از داخل میوه برداشته میشوند و پوست کردن آن راحت است .

از پاپایا پوره نیز تهیه می‌کنند. .

نوع زرد آن که راحتتر ثمر می‌دهد به محض رسیدن آماده خوردن است و بهتر است خنک مصرف شود .

نوع سبز پاپایا در اتاق‌های حرارتی پس از چند روز به عمل می‌آید و آماده خوردن می‌شود. مردم جنوب شرق آسیا پاپایای سبز را پس از خرد کردن و پختن داخل سالاد می‌ریزند.

پاپایا در جنوب استان سیستان و بلوچستان خصوصا در بخش سرباز شهرستان سرباز کاشت و به وفور پیدا میشود.

چیکو

چیکو درختی است همیشه سبز با قامتی برافراشته و پهن و انشعابات کم که ارتفاع آن بین ۵-۲۰ متر است.

این درخت هم اکنون در سطح وسیعی از نوار ساحلی هند و سریلانکا و در ایران نیز در برخی منازل و باغ‌های سیستان و بلوچستان و هرمزگان کشت می‌شود.

سازگاری بسیار خوب این درخت با شرایط آب و هوایی و خاک‌های جنوب کشور و عملکرد مطلوب آن موجب شد تا توسعه سطح زیر کشت این محصول در برنامه سوم توسعه مد نظر قرار گیرد و هر سال افزایش یابد.

انبه

میوه انبه یکی از میوه های محبوب مناطق گرمسیری است که کاربرد های زیادی دارد و به عنوان میوه ، آبمیوه ،طعم دهنده غذا و حتی ماده ساخت عطر به کار می رود.

همچنین این میوه دارای مقادیر زیادی فیبر ، آنتی اکسیدان ها و ویتامین ها نیز می باشد.

میوه‌های گرمسیری همیشه از پرارزش‌ترین و پرطرفدارترین میوه‌ها در دنیا بوده‌اند که در میان آنها انبه معروف به سلطان میوه‌ها، گل سرسبد این مجموعه است .

براساس شواهد موجود، سابقه کشت انبه در ایران به ۳۰۰ تا ۴۰۰ سال قبل می رسد.

انواعی که امروزه در کشور کشت می شوند ارقامی هستند که از کشورهای پاکستان و هندوستان وارد شده اند و به اسامی مختلف درمناطق نام گذاری شده اند. مناطق جنوب و جنوب شرقی شامل استان های سیستان وبلوچستان، هرمزگان و منطقه جیرفت، به عنوان مناطق مستعد برای تولید این محصول شناسایی شده اند.

انبه در جنوب استان سیستان و بلوچستان در شهرستان های سرباز ، چابهار ، نیکشهر ، کنارک و قصرقند کاشت می شود که بزرگترین باغ انبه کشور در روستای سولدان بخش پیشین شهرستان سرباز است .

عمدتا در بلوچستان دو نوع انبه کاشت میشود :

نوع اول که بومی منطقه است که دانه های انبه ریز بوده و دارای هسته بزرگ و گوشت کم ولی خیلی شیرین و خوش طعم هستند .

نوع دوم که بیشتر نهال آن از پاکستان یا نهالستان های باهوکلات و پیشین تهیه میشود و پیوندی است که همانند انبه پاکستانی دارای دانه های درشت و کشیده و رسیده آن خیلی شیرین است .

موز

از آنجایی که گیاه موز تا حدودی بلند و مستقیم و محکم می‌باشد، به اشتباه به آن درخت می‌گویند.

در حقیقت، موز گیاهی است علفی و شبیه درختچه که اجزای آن فقط شاخه‌هایی هستند که پس از میوه دادن، خشک شده و از بین می‌روند. گل های این گیاه به صورت سنبله بوده و میوه آن ابتدا سبز و بعد از رسیدن به رنگ زرد در می آید؛ میوه موز به صورت خوشه در انتهای ساقه تشکیل می‌شود.

این گیاه، انواع مختلف داشته و یک نوع آن بسیار درشت و نوعی از آن هم خیلی ریز است (موز بومی جنوب بلوچستان همانند موز پاکستان ریز است) که مزه شیرینی دارد.

در کشورهای استوایی معمولا موز را می پزند و همراه با برنج و لوبیا می خورند.در کشورهای آمریکای لاتین، موز را ورقه ورقه کرده و در آفتاب خشک می کنند.

باغ های استان سیستان و بلوچستان که بیشترین تولید موز را در کشور دارند ، در جنوب استان و شهرستان های کنارک ( منطقه زرآباد ) ، چابهار ( روستای عورکی بخش پلان و روستای باهوکلات بخش دشتیاری ) ، سرباز ( در اکثر قسمت های شهرستان خصوصا بخش پیشین ) و قصرقند قرار دارند که گردشگران ومسافران عزیز ضمن بازدید از این باغات زیبا میتوانند طعم لذیذ موزهای بلوچستان را بچشند .

تمرهندی

تمرهندی میوه ای گرمسیری است که در بسیاری از نقاط دنیا مصرف می شود و حتی خواص طبی نیز دارد.

درخت تمرهندی چوبی سخت دارد و بومی آفریقا است اما در هندوستان، پاکستان و بسیاری از نواحی گرمسیری رشد می کند .

خاستگاه تمر هندی مناطق استوایی قارهٔ آفریقا است و امروزه نیز این گیاه در کشورهای سودان، کامرون، نیجریه و تانزانیا و بلوچستان ایران به صورت خودرو می‌روید.

تمر هندی صدها سال پیش از طریق کشتی به شبه‌جزیرهٔ هند نیز منتقل شد و در آن‌جا پرورش یافت. پس از آن، این گیاه در سراسر مناطق گرمسیری آفریقا و آسیای شرقی، از جمله تایوان و حتی برخی نواحی چین پخش شد.

این درخت، غلاف هایی لوبیا مانند تولید می کند که از دانه هایی با پالپ های فیبردار پر شده اند. پالپ های میوه نارس، سبز و ترش هستند. با رسیده شدن این میوه، پالپ آب دار آن خمیرمانند شده و ترش و شیرین می شود.

تمرهندی نقش پررنگی در طب سنتی دارد.

فرم آشامیدنی آن برای درمان اسهال، یبوست، تب و زخم معده متداول بوده است و از پوست و برگ آن نیز برای بهبود و التیام زخم استفاده می شده است.

پلی فنول های موجود در تمرهندی خواص آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی دارند و می توانند در برابر بیماری هایی مانند بیماری قلبی، سرطان و دیابت نقش محافظت کنندگی داشته باشند. عصاره این دانه ها به کاهش قند خون کمک می کند و عصاره پالپ آن نیز برای کاهش وزن و برطرف کردن بیماری کبد چرب مفید است.

تمر هندی بیشتر در شهرستان های چابهار و کنارک و به تعداد کمتر در شهرستان های سرباز و قصرقند وجود دارد . نهال تمر هندی در نهالستان های باهوکلات و شهر پیشین موجود میباشد .

آناناس

گیاه آناناس تا ۱/۵ متر رشد می کند و در تمام فصول سال میوه می دهد.بعد از رسیدن،بر روی این گیاه جوانه های تازه ای برای محصول بعدی ظاهر می شود.یک درخت آناناس ممکن است سالیان زیادی عمر کرده،میوه بدهد.برای به عمل آوردن گیاه آناناس،به ندرت از تخم آن استفاده می شود،بلکه معمولاً ازدیاد این گیاه بیشتر با قلمه زدن به عمل می آید.

پس از ورود نهال آناناس از هند به ایران ، کشت آناناس در منطقه چابهار آغاز شد و همان طور که انتظار میرفت به خوبی محصول داد و اولین محصول آن در خرداد ۹۸ برداشت گردید ، باغ آناناس را می توانید در چابهار از نزدیک ببینید .

کنار

كُنار يا سدر با نام علمی Zizyphus mauritiana ‎ متعلق به خانواده Rhamnaceae ‎ و دارای ‎ ۴۰گونه است كه در تمام مناطق گرمسيری و نيمه‌گرمسيری پراكنده‌اند.

اين ميوه علاوه بر هند در كشورهای افغانستان، ايران، سوريه، برمه، استراليا، آمريكا، ايتاليا، فرانسه، روسيه، اسپانيا، پرتغال و شمال آفريقا نيز وجود دارد.

كشت تجاری آن به صورت باغ يكدست از ارقام پيوندی مرغوب در جنوب بلوچستان از حدود ۵۰ سال پيش متداول بوده كه عمده اين ارقام از هند و پاكستان به كشور ايران وارد شده‌اند.

گونه محصول كنار در سيستان و بلوچستان ميوه‌ای است بسيار درشت در دو شكل كروی و بيضی كشيده با درصد گوشت بالا و هسته بسيار ريز كه دارای طعم و مزه مطبوعی است.
با توجه به‌ صرفه اقتصادی در محصول برداشت شده و وجود بازار مصرف مناسب برای ميوه آن در سال های اخير سطح زير كشت اين محصول در شهرستان های چابهار، نيكشهر، سرباز، حواشی ايرانشهر و ايرندگان خاش رو به گسترش است.

میوه کنار خوراکی است.

میوه آن براحتی هضم و اثر ملین‌آور دارد و گوشت میوه آن شیرین و خوشمزه است.

کنار در ماههای دی و بهمن به بازار می‌آید و تا اواخر فروردین عرضه می‌شود.

کنار با قیمتی ارزانتر نسبت به سایر میوه‌ها در دسترس است. كنار ميوه مغذی و سرشار از ويتامين C و مقادير نسبتا خوبی از ويتامين B ،E و محتوی كلسيم، فسفر و آهن است.

ارزش غذایی ميوه كنار از لحاظ پروتئین ، مواد معدنی، كلسيم، فسفر، كاروتن و ويتامين از سيب غنی تر و ميزان كالری و ويتامين سی آن نسبت به پرتقال بيشتر است.

درخت کنار مقاومترین درخت میوه به صورت درختچه‌ای کوچک، خاردار با تاج پهن است میوه این درخت تخم مرغی شکل و به اندازه میوه زردآلو یا کمی کوچک‌تر است. طعم‌ این میوه ترش مطبوع و شیرین است.

نوع وحشی کنار یا سدر درختی است به بلندی حدود ده متر، خاردار با شاخه های سفید و برگ های تخم مرغی و نوک تیز، میوه ی آن کوچک و خوشبو و به اندازه سنجد است و بعد از رسیدن سرخ و زرد می شود که دارای طعم ترش و شیرین است و گونه ترش آن بیش تر است.

برگ های ساییده آن را در بازار به نام سدر عرضه می کنند.

این درخت در ایران هم وجود دارد و نواحی گرم را می پسندد، در ایران در اطراف کازرون، جزیره ی خارک، لار، بندرعباس، اطراف نیک شهر، چابهار،سرباز و بم به طور خودرو می روید.

طعم خوشمزه کنار پیوندی را در چابهار بچشید ، چون در اکثر نقاط کشور به ندرت پیدا میشود ، همچنین می توانید از باغ های کنار در زرآباد ، باهوکلات و پیشین دیدن کنید .

نارگیل

نارگیل با نام علمی Cocos nucifera در خانواده Palm / Arecaceae قرار دارد.

این درخت می تواند در آب و هوای گرمسیری رشد کند و انواع مختلفی نظیر نارگیل سبز، قهوه ای و زرد دارد.

اما به طور کلی آن نارگیلی که در تمام دنیا معروف و مورد استفاده است میوه ای با پوست سخت و قهوه ای رنگ است که شامل قسمتهای مختلفی مثل گوشت نارگیل یا همان میوه سفید و چرب که داخل پوسته قرار دارد و شیره نارگیل یا آب نارگیل که شیرین و مقوی است و همچنین روغن نارگیل که از میوه نارگیل گرفته می‌شود، است.

نخل نارگیل (Cocosnucifera) با تنهٔ بلند و باریک، ساقه‌ٔ یکنواخت، تاج انبوه، برگ‌های زیاد و خوشه‌های میوه، یکی از زیباترین و مفیدترین درختان جهان محسوب می‌شود.
نارگيل در بيش از ۸۰ کشور از مناطق گرمسيری، مهمترين محصول است.

اين نخل علاوه بر تأمين نيازهاى غذائی، آشاميدنی، منبعى براى تهيهٔ مواد اوليهٔ بسيارى از کارخانه‌ها و صنايع نيز مى‌باشد.

بنابراين علاوه بر مصارف صنعتى در زندگى بومى نيز نقش مهمى دارد. تمام اندام‌هاى اين نخل شگفت‌انگيز براى بشر مفيد هستند و به همين دليل به درخت بهشتى مشهور شده است.

درختان نارگیل را می توانید در شهرستان های کنارک و چابهار از نزدیک ببینید .

گوآوا

این گیاه بومی مناطق گرمسیری آمریکا است.

زادگاه اصلی این گیاه برزیل بوده ولی در زمان نامعلومی وارد کلمبیا شده‌است.

اسپانیایی‌ها گوآوا را به فیلیپین و پرتغال برده‌اند که از پرتغال هم به هندوستان وارد شده و به سرعت گسترش یافته‌است، زیرا دانه فراوان و رویش بسیار خوبی دارد. گوآوا در بلندی ۱۵۰۰متری از سطح دریا در سیلان کشت شده‌است.

کشورهای بزرگ از دید سطح زیر کشت گواوا بر این پایه‌اند:

کشورهای جنوبی آسیا، هاوایی، ایسلند، کوبا و هندوستان. گوآوا سال‌ها قبل به ایران وارد شد و به گونه پرورشی در جنوب ایران در دو استان هرمزگان و سیستان و بلوچستان کاشته شده که با نام زیتون محلی شناخته می‌شود. شهرستانهای بندرعباس، میناب، رودان، چابهار، سرباز، نیکشهر از بسترهای تولید گوآوا در ایران هستند. بزرگترین باغ گوآوای کشور در بخش پیشین شهرستان سرباز قرار دارد .

میوهٔ گوآوا در حالتی که رسیده باشد، بسیار خوشمزه و خوش طعم‌است.

مزه میوه ترش و شیرین (ملس) و عطر مطبوعی دارد.

از پوست میوهٔ گوآوا جهت تهیهٔ سالاد و دسر بهره‌گیری می‌نمایند.

مصرف میوه در مراکز تولید به گونه تازه خوری بوده، ولی در تهیهٔ ژله، مارمالاد، کنسرو، و پاره‌ای از مشروبات غیرالکلی هم کاربرد دارد.

از گوآوا همچنین می‌توان کرهٔ گیاهی و دوشاب تهیه کرد.

از برگ گوآوا در صنایع رنگ و تانن سازی به کار برده می‌شود.

گوآوا در زیادکردن میزان ویتامین C ژله و مارمالاد و فراورده‌های دیگر میوه‌ها هم به کار گرفته شده دارد.

ارزش اقتصادی این میوه در تهیهٔ مواد نخستین ی ژله، مارمالاد، پورهٔ گوآوا است.

در شهرستان های چابهار ، کنارک ، سرباز ، نیکشهر و قصرقند می توانید از باغ های زیبای گوآوا دیدن کنید و از میوه تازه آن در فصل زمستان بچشید .

بیدام ( گاروم زنگی یا لوز )

درخت لوز در استان هرمزگان، گاروم زنگی و در استان سیستان و بلوچستان، بیدام نامیده می شود.

بیدام درختی گرمسیری و میوه دار است که در استان های ساحلی جنوب ایران میروید.

این درخت در جنوب آسیا مانند هند، بنگلادش تا گینه نو و شمال استرالیا رویش دارد؛ به طور عمده در مناطق گرمسیری آسیا، آفریقا و استرالیا رشد می کند. توسط انسان بسیار پراکنده شده و به همین دلیل دقیقاً محدوده بومی آن نامشخص است.

این درخت در اواخر تابستان تا اوایل پاییز ثمر میدهد، میوه از نوع شفت است که لوزی شکل و تقریباً بزرگ است (۵ تا ۷ سانتیمتر درازا و ۳.۵ تا ۵ سانتیمتر پهنا دارد).

میوه لوز نخست سبز رنگ و کال است، سپس به رنگ قرمز مایل به قهوه ای در میآید. بخش خوردنی آن نرم، شیرین و کمی ترش و اسیدی است، هسته بزرگ لیف پوشیده ای هم دارد که دارای مغز خوردنی است.

مغز این میوه ارزش خوراکی فراوانی دارد و دارای انواع مواد معدنی، ویتامین، کربوهیدرات و ۱۶ درصد روغن است.

درخت بیدام را در جای جای جنوب بلوچستان و حتی در داخل منازل داخل شهر چابهار می توانید ببینید ، همچنین میوه های آن در بازار سنتی داخل شهر چابهار توسط دستفروشان به فروش میرسد .

فالسا یا پالسا

فالسا گیاه بوته‌ای است که از نظر باغبانی جزو میوه‌های ریز محسوب شده و میوه‌های کوچک آن شبیه گیلاس قرمز است که به صورت تازه خوری و استفاده در سالاد و آبمیوه کاربرد دارد.

فالسا میوه مناطق گرم است، ضمن آن که بیشترین رشد، عملکرد و کیفیت را در مناطق با تابستان و زمستان مشخص نشان می دهد. در مناطق فاقد زمستان، بیش از یک بار گل می دهد و بنابراین میوه تولیدی از کیفیت کمتری برخوردار خواهد بود.

گیاهان بالغ و کاملاً رشد یافته آن قادر به تحمل دماهای پایین گذرا هستند، ضمن آنکه می تواند دماهای بالا تا ۴۴ درجه سانتی گراد را تحمل نماید.

دماهای بالا در خلال توسعه و تکامل میوه به رسیدن محصول کمک می کند.

در فصل گلدهی نیاز به هوایی صاف و آفتابی دارد و بارندگی در این مقطع زمانی تأثیر منفی شدیدی روی تشکیل میوه می گذارد. فالسا در هندوستان تا ارتفاع ۱۰۰۰ متری از سطح دریا، رشد کرده و محصول رضایت بخشی تولید می نماید.

برای دیدن باغ درختان فالسا می توانید به شهرستان های چابهار ، کنارک و سرباز بروید و طعم یک میوه نادر در کشور را بچشید .

جم ( جمبو یا جمبولان )

جمبو نام درخت میوه دار و همیشه سبزی است که در شهرها و مناطق ساحلی جنوب ایران می‌روید.

این درخت گرمسیری با نام علمی (Syzygium cumini) بومی کشورهای هند، سریلانکا، بنگلادش و اندونزی است.

نام این درخت در ایران برگرفته از نام هندی آن است.

امروزه علاوه بر این کشورها، در بسیاری از کشورهای دیگر از جمله فیلیپین، میانمار، برزیل، جزایر و کشورهای آمریکای مرکزی، فلوریدای آمریکا و برخی کشورهای آفریقایی درخت جمبو وجود دارد.

گفته می‌شود جمبو در حدود ۳۰۰ سال پیش به جنوب ایران وارد شده است.

جمبو به طور محدود در استان‌های بوشهر ،هرمزگان و به تعداد بیشتر در جنوب بلوچستان کشت می‌شود.

درخت جمبو از جمله درختان سریع‌الرشد است که در دو سالگی می‌تواند به بلندی بیش از سه متر برسد. در هند این درخت تا سی متر ارتفاع پیدا می‌کند، ولی در جنوب ایران معمولاً به بلندی ۷ تا ۱۴ متر دیده می‌شود.

این درخت بیش از صد سال عمر می‌کند. منطقه رویش این گیاه از ساحل دریا تا ارتفاع ۱۸۰۰ متر از سطح دریا است ولی از ارتفاع ۶۰۰ متر به بالا میوه نمی‌دهد.

درخت جم را می توانید در شهرستان های سرباز ، نیکشهر ، چابهار ، کنارک و قصرقند ببینید ، اگر خوش شانس باشید و سفرتان همزمان با برداشت محصول باشد می توانید از خوردن آن لذت ببرید .

سیتاپل

سیتاپل پرمصرف ترین گونه آنونا و بومی مناطق گرمسیری قاره آمریکا و هند است.

معامله گران اسپانیایی آن را به آسیا آوردند از جایی که نام مکزیکی قدیمی آن که آتی بود ،هنوز در بنگالی آتا ، نپال آاتی ، سریلانکا ماتی آنودا ، برمه ای اژار تو ، اندونزیایی “سریکایا” و در فیلیپین آتیس نامیده می شود. همچنین در هند ، پاکستان ، فیلیپین و استرالیا به عنوان سیتاپل معروف است. این نام در پرتغالی ها به عنوان Ata نیز استفاده می شود.

برای خوردن میوه نادر سیتاپل به چابهار رفته و در باغ های گرمسیری زیبای این منطقه از طعم خوشمزه سیتاپل لذت ببرید .