اثر منگنز بر متابولیت های ثانویه گیاه نعناع آبی

گیاهان دارویی به دلیل ویژگی جایگزینی داروهای شیمیایی برای معالجه بیماری­ها در انسان بدون اثرات جانبی عمده، مورد توجه بسیار زیادی قرار گرفته­اند. گیاه نعناع آبی (Mentha aquatica L.) بعنوان یک گیاه دارویی شناخته شده دارای خواص آروماتیک، دارویی و درمانی با ارزشی می­باشد. از طرفی، منگنز یک عنصر ضروری برای رشد و نمو گیاهان است که تغییرات غلظت آن بر رشد و نمو گیاه اثر می­گذارد. در این کتاب، اثر غلظت­های مختلف منگنز بر برخی از شاخص­های فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و مولکولی گیاه نعناع آبی بررسی شد. بدین منظور، چهار غلظت 40، 80 و 160 میکرومولار منگنز (MnSO₄.H₂O) در محلول غذایی به همراه شاهد هوگلند استفاده شد. نتایج نشان داد که غلظت­های مختلف منگنز استفاده شده، آثار متفاوتی بر شاخص­های فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و مولکولی نعناع آبی داشته­اند. محتویات رنگیزه­های فتوسنتزی، زی­توده و میزان بیان ژن­های بتا-کاریوفیلن سنتاز (CPS)، لیمونن سنتاز (Ls)، ژرانیل دی فسفات سنتاز (Gpps) و منتوفوران سنتاز Mfs)) در غلظت­های متوسط منگنز (40 و 80 میکرومولار) نسبت به شاهد ​​افزایش یافت در حالی­که در سطوح بالاتر شروع به کاهش کردند. با این حال، محتویات آنتوسیانین­ها، فلاونوئیدها، مالون­دی­آلدئید (MDA)، هیدروژن پراکسید (H₂O₂)، تجمیع منگنز، فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدان، محتوای اسانس، تراکم کرک­های غده­ای و میزان بیان ژن­های 1-دئوکسی-دی-زایلوز 5-فسفات سنتاز (Dxs) و ایزوپنتیل پیروفسفات ایزومراز (Ippi) با افزایش غلظت منگنز از سطح شاهد تا غلظت 160 میکرومولار در محلول غذایی افزایش یافتند. همچنین محتوی و ترکیب شیمیایی ترپنوئیدها در گیاهان تیمار شده با منگنز تغییر یافتند. علاوه بر این، تیمارهای منگنز به طور متفاوتی بر فراساختار کلروپلاست­های کرک­های غد­ه­ای اثر گذاشتند. در نهایت، بر اساس نتایج بدست آمده، پیشنهاد می­شود که افزایش غلظت منگنز در محلول غذایی میزان رشد، بیان ژن­های دخیل در مسیر بیوسنتز ترپنوئیدها و محتوای اسانس را در نعناع آبی افرایش می­دهد. با این وجود، میزان افزایش رشد، بیان ژن­ها و محتوای اسانس تحت غلظت­های مختلف منگنز متفاوت می­باشد.